Milieu Magazine – Hergroeibare huizen

Milieu Magazine – Hergroeibare huizen

Nu bouwers zich steeds minder kunnen onderscheiden met energieneutraal bouwen, zal biobased bouwen in de lift komen. Dat kan via de ‘traditionele’ route met hout, vlas en lijnolie, maar ook via de innovatieve route met piepschuim op basis van plantaardige olie en ‘versteende’ aubergineplanten.

Lees het volledige artikel hieronder of download het artikel als PDF.

April 2016

2016_04_01-Milieu-Magazine-Hergroeibare-huizen

De Architect – Fossielvrij bouwen

Fossielvrij bouwen

Duurzaamheid is een geïntegreerd onderdeel van onze architectuur, dat weten we allemaal. Met snelle schreden zien de ontwikkeling richting het fossielvrij bouwen onze architectuur diepgaand veranderen. Deze ontwikkelingen en innovaties zullen de komende decennia ons dagelijks optreden bepalen. Aan ons architecten de vraag om dat vorm te gaan geven. Wat moet je in de gaten houden?

Het is goed te beginnen met een nulmeting in de traditionele bouw. Als we prof. Hennis de Ridder aanhouden, is de bouwsector verantwoordelijk voor 50% van het energieverbruik, 50% van de CO2 uitstoot, 25% van de afvalproductie en 25% van het weggebruik. Daardoor is de sector sterk afhankelijk van fossiele grondstoffen voor materialen, energie in bouw en exploitatie en vervoer. Dat is niet vol te houden en zal een groot effect hebben op bestaande bouw, herbestemmen, hergebruik en materiaalgebruik.

Fossielvrij 01

Onomkeerbare ontwikkeling

Dan de stand van zaken in duurzaam bouwen: volgens het rapport ‘World Green Building Trends 2016’, opgesteld door het vooraanstaande Amerikaans datakantoor Dodge Data & Analytics, zal het groene bouwen wereldwijd om de drie jaar verdubbelen. Interessant om te zien dat we in 2008 met zijn allen voornamelijk nog groen gingen bouwen ‘voor het milieu’. In 2015 doen we dat omdat de klant er om vraagt en de milieuregels aangescherpt zijn. Onomkeerbaar dus… Als architect moet je daarom bovenop de nieuwe duurzame innovaties zitten en deze integreren!

Einde fossiel tijdperk

Dan de politiek: in december 2015 is in Parijs door 195 landen een akkoord getekend. Het akkoord zal landen dwingen om zich los te maken van fossiele grondstoffen. Uiteraard ligt de focus op fossiele brandstoffen, maar in de kern gaat het over fossiele grondstoffen. Bovendien stelt het akkoord dat de uitstoot en opname van CO2 in de tweede helft van deze eeuw in balans moet zijn. Daar hebben we de kern te pakken: het einde van het fossiele tijdperk!

Loskomen van fossiele grondstoffen

Op het gebied van energie (fossiele brandstoffen) zien we al tal van ontwikkelingen, van Nul-op-de-meter tot energieleverende gebouwen van star-chitecten. De volgende grote duurzaamheidsslag zal zijn het loskomen van fossiele grondstoffen. Daarbij zullen de biobased en circulaire materialen hun rol opeisen. Daarmee kan immers fossielvrij worden gebouwd,  dat wil zeggen zonder nieuwe fossiele materialen. Traditionele bouwmaterialen zijn met name gebaseerd op fossiele grondstoffen hebben hun langste tijd gehad.

Fossielvrij 02

De beurs reageert op het akkoord in Parijs eind 2015!

Architect gaat het ijs breken

Ik zit met smart te wachten op alle materialen en toepassingen die op ons pad komen! Ik ben er van overtuigd dat wij architecten dat (smeltende) ijs zullen gaan breken! Om je op gang te brengen, alvast enkele definities:

Bouwmaterialen uit de levende natuur

Biobased gebouwen zijn gebouwen die bestaan uit bouwmaterialen gemaakt van grondstoffen uit de levende natuur: de land-, bos-, tuinbouw, visserij en veeteelt of zelfs de vrije natuur. Ze zijn vernieuwbaar binnen de periode dat het product/gebouw bestaat, dus ongeveer 75 tot 100 jaar. Fossiele grondstoffen zijn uiteraard uitgesloten, maar dat geldt formeel ook voor minerale grondstoffen, zoals steen, tegels en pannen. Deze minerale grondstoffen zijn over het algemeen onbeperkt voorradig, zoals klei uit de rivieren, dus op zichzelf duurzaam, maar niet biobased.

Fossielvrij 03
De beurs reageert op het akkoord in Parijs eind 2015!

Maximaliseren van hergebruik

Circulaire gebouwen zijn gebouwen ontworpen, ontwikkeld, beheerd en geëxploiteerd via het hergebruik van producten en grondstoffen en het behoud van natuurlijke hulpbronnen als uitgangspunt. Het verminderen van grondstofgebruik en de maximalisering van hergebruik is een centraal aspect van ieder gebouw. Het doel is zo min mogelijk nieuwe (virgin) grondstoffen te gebruiken en daar waar producten, grondstoffen en systemen worden ingezet, deze zo lang mogelijk (hoogwaardig) in de keten te houden. Daarbij zij opgemerkt dat hergroeibare (biobased) producten niet onder nieuwe, virgin, grondstoffen vallen.

Fossielvrij 05

Fossielvrije innovaties

Tenslotte nog een tip: hou de labelling systemen in het oog! Die gaan de doorslag geven bij de vraag welke materialen en innovaties werkelijk in onze duurzame gebouwde omgeving gaan verschijnen. Zij zullen hierin een leidende rol spelen. Duurzaamheid moet immers aantoonbaar zijn voordat het opgeschaald kan worden. Vanzelfsprekend zullen methoden, innovaties en oplossingen die goed scoren eerder opnieuw in een volgend project verschijnen. Gelukkig, zoals ik de blog begon, is duurzaamheid geen serieuze overweging meer, maar een vanzelfsprekendheid geworden voor ieder gebouw. Ware fossielvrije innovaties zullen beloond worden en ongetwijfeld navolging krijgen!

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op dearchitect.nl

AD – De natuur achterna

AD – De natuur achterna

Bouwen met hennep, wanden van stro, hout dat een tweede leven krijgt en muren van leem: ‘biobased’ bouwen of circulair bouwen wint terrein. De definities variëren, maar Bruggink zelf, oprichter en eigenaar van Orga architect, spreekt graag van ‘bouwen met de natuur’. Want die natuur, dat is eigenlijk onze leermeester

Lees het volledige artikel hieronder of download het artikel als PDF.

Maart 2016

AD-woonbijlage-De-natuur-achterna

Duurzaamgebouwd.nl – Moore green building!

Duurzaamgebouwd.nl – Moore green building!

Het vooraanstaande Amerikaanse datakantoor Dodge Data & Analytics is gespecialiseerd in de bouwsector en kwam onlangs met de World Green Building Trends 2016. We zien allemaal het duurzaam bouwen groeien – dat is ook een van de conclusies van het onderzoek – maar je kunt er wel een paar interessante zaken uit halen. 

green building 01

‘Grofweg kunnen we stellen dat de wereldwijde groei van het groene bouwen om de 3 jaar verdubbelt.’

Het is uiteraard van belang om de meest recente data en trends te weten op het gebied van duurzaam bouwen. Professionele partijen en overheden nemen dat vaak als leidraad. Het rapport is vrij grondig te werk gegaan: wereldwijd hebben ze meer dan 1.000 deelnemers uit 69 landen gepolst. Het is een vervolg op hun World Green Building Trends rapport uit 2013. Als je die naast elkaar legt, zie je meteen dat groen bouwen de bouw aan alle kanten blijft beïnvloeden: niet alleen in Westerse landen, maar eveneens in opkomende economieën. Die kunnen het meteen goed doen.

Verdubbeling om de 3 jaar

Grofweg kunnen we stellen dat de wereldwijde groei van het groene bouwen om de 3 jaar verdubbelt. Groen bouwen tipt dus aan de Wet van Moore, de oprichter van Intel die 50 jaar geleden stelde dat iedere 2 jaar de rekenkracht van computers verdubbelt. Tot nu toe blijkt dat waar, echter lopen de computerbouwers nu tegen fysieke natuurkundige barrières aan. Groen bouwen heeft geen fysieke natuurkundige barrière en ik verwacht dat die groei alleen maar sneller zal gaan.

green building 02 stroke

We zien namelijk dat juist de opkomende economieën in landen als Brazilië, India, Saoedi-Arabië en Zuid-Afrika een groene groei maken, die tussen het 2- en 6-voudige is van huidige verduurzaming van de bouwsector. In westerse landen als de VS, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wordt een groei van 60% voorspeld in 2018.

green building 03

Interessant om te zien dat we in 2008 we met zijn allen voornamelijk nog groen gingen bouwen ‘voor het milieu’. In 2015 doen we dat met name, omdat de klant erom vraagt en de milieuregels aangescherpt zijn. Dit bovenstaande tabel is voor mij de belangrijkste uit het rapport. Ik heb zeker niet de illusie dat de grote heren van deze wereld uit een soort morele overtuiging hun gebouwen meer duurzaam of biobased willen maken. Maar als de wet het eist, of beter: als de klant erom vraagt en ze er dus geld mee kunnen verdienen, dan gaan ze het vanzelf doen!

Groene gebouwen als wereldwijde trend

De algehele conclusie uit het rapport is dat groen gebouw al op grote schaal wereldwijd gebeurd en er een sterke groei te verwachten is in de meeste landen, maar in het bijzonder in de opkomende economieën. De bevindingen tonen aan dat groene gebouwen een wereldwijde trend vormen.

Dat zien we ook bij de DGBC met de groei van het aantal uitgereikte certificaten. In 2012 zijn er 37 BREEAM-NL nieuwbouwcertificaten uitgereikt, in 2015 bijna 100. Interessant om te zien dat bij 70% van de grote nieuwbouwprojecten gebouwd wordt met BREEAM-NL. Duurzaam bouwen wordt de standaard.

green building 04 stroke

Gebruik fossiele brandstoffen voorkomen

In de wereldlijke vergroening van de bouwsector gaat de meeste aandacht nog naar energiebesparing en voorkomen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Ook daar zullen we zien dat de volgende stap het loskomen van fossiele bouwmaterialen is en zullen we de komende decennia een grote ontwikkeling zien op het gebied van biobased materialen.

Wat remt de verdere groei nog? Dat varieert uiteraard per land. Hogere investeringskosten is een top-3 notering in 11 van de 13 genoemde landen. Met name in de VS. In opkomende landen als Brazilië, Colombia, India en Polen is met name het politieke bewustzijn en gebrek aan politieke steun een rem. In westerse markten als Australië en het Verenigd Koninkrijk heerst de perceptie dat groen bouwen met name is bedoeld voor high-end projecten.

Tot slot lezen we ook dat het besef steeds groter wordt dat groen bouwen gewoon een businesscase is. Groen bouwen heeft heel duidelijk zowel positieve financiële als zakelijke gevolgen. Groene gebouwen zijn veel en veel zuiniger in gebruik dan traditionele gebouwen. Verwacht wordt zo’n 14% te besparen op gebruikskosten voor nieuwbouw en 13% bij renovatieprojecten. Nog interessanter is dat er wereldwijd een stijging van 7% in waarde van een duurzaam en groen gebouw verwacht wordt.

Hoezo duurder bouwen?

Duurzaam Gebouwd logo

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op Duurzaamgebouwd.nl