Nog steeds krijg ik regelmatig de vraag of biobased bouwen niet veel duurder is. En dat is nog steeds een belachelijke vraag, want waar heb je het over? Inderdaad zijn de investeringskosten van een duurzaam gebouw hoger, maar je koopt ook wel een gebouw van een heel andere kwaliteit. Die meerkosten zie je daarna aan alle kanten weer terug de plint over klotsen.
Corporate identity
Laten we er eens een paar pakken. Allereerst in je marketing natuurlijk. Corporate identity wordt steeds belangrijker. Alles in je bedrijf moet kloppen met de verwachting die je wilt wekken bij je klanten, opdrachtgevers en leveranciers. Met een slecht duurzaam imago kan je het wel vergeten. Ieder bedrijf integreert duurzaamheid maar dit zal wel integraal en oprecht moeten gebeuren. Wanneer die drempel eenmaal is genomen zien ze echter direct de grote marketing waarde. Iedereen wil een groene uitstraling etaleren, iedereen wil graag ‘goed’ zijn. Oprecht groene bedrijven draaien meer omzet in deze tijd van verduurzaming.
Healing Environment
Vervolgens in je dagelijkse praktijk. Een aantal jaar geleden kwam een tandarts bij ons die een ecologische tandartspraktijk wilde. De tandarts is er immers voor de mensen en de ‘patiënt’ is er niet voor de tandarts. Hij wilde dus ook een gebouw voor de mensen en dat was dan vanzelfsprekend een duurzaam en ecologisch gebouw. Het nieuwe gebouw was onderdeel van een nieuw beleid: de patiënten moeten zich op hun gemak en bijzonder goed verzorgd voelen, de sfeer is vriendelijk en toegankelijk. Hier hoort een biobased gebouw bij met veel licht, groen en uitzicht op groen. Een gastvrouw brengt de patiënt van een open, lichte wachtruimte naar een van de behandelkamers. Achterliggende gedachten waren ook dat patiënten die zich goed en op hun gemak voelen, sneller behandeld konden worden. Met vier behandelkamers zit daar een forse meerwaarde in. Niet het feit dat je duurzaamheid uitstraalt, maar de uitwerking van de duurzaamheid op zich levert centen op.
Tenslotte de kosten die je duurzame, biobased gebouw oplevert. Natuurlijk, energiebesparing is een goede. Terugverdientijd is eenvoudig te berekenen en interessant, maar in het gebouw zelf liggen veel lucratievere mogelijkheden. Van de operationele kosten die een bedrijf in een kantoorgebouw heeft, gaat één procent op aan energie, negen procent aan huur en maar liefst 90 procent aan personeel. Als we daar kijken lijkt het me helder waar de echte winst te behalen is.
Natuurlijk bouwen
En, kijk nu: wil je een gezond gebouw, dan kom je toch echt bij meer natuurlijke materialen en een meer natuurlijke omgeving. Om de mensen en werknemers in de tandartspraktijk meer op hun gemak, gezonder en productiever te krijgen hebben we onze ecologische principes eens naast die van de ‘healing environment’ gelegd. Dat kwam direct al grotendeels overeen. Het gebouw bleek welzijn te bevorderen en stress te verminderen. De natuurlijke materialen geven een goed binnenmilieu en de natuurlijk elementen als zicht op groen, veel daglicht, stilte en frisse lucht bracht een comfortabel en fijne omgeving.
Biophilic
De volgende grote stap in de evolutie naar bouwen met de natuur zullen we vinden in ‘biophilic architecture’, wat gericht is op de ervaring van de ruimte, de omgeving en het gebouw. Hoe beleef je het, wat zie je, hoe voel je je, enzovoorts. De meest vertrouwde ervaringen zijn te vinden in de natuur, daar ligt immers onze oorsprong. In een biophilic gebouw laat je de gebruiker deze verbindingen ervaren. Iedereen begrijpt de positieve effecten ervan. Natuurlijke aspecten als daglicht, planten, zicht op groen en bijvoorbeeld natuurlijke ventilatie. Omstandigheden die de productiviteit verbeteren, het aantal ziektedagen van de werknemers verminderen, de concentratie bevorderen, zorgen voor minder stress en waarin patiënten sneller herstellen.
Denk daarbij aan drie onderdelen:
- Natuur in de omgeving; deze richt zich op de directe, fysieke en kortstondige aanwezigheid van de natuur in een ruimte of plaats: planten, water en dieren, maar ook wind, geluiden, geuren en andere natuurlijke elementen.
- Natuurlijke analogen; dat zijn organische, niet-levende en indirecte evocaties van de natuur. Voorwerpen, materialen, kleuren, vormen, sequenties en patronen in de natuur gevonden, manifesteren als kunstwerk, versiering, meubels, interieur en textiel in de gebouwde omgeving.
- Het natuurlijke van de ruimte; dat behelst onze aangeboren en aangeleerd verlangen om uit te kunnen kijken op onze directe omgeving, onze fascinatie voor het licht, en zicht op gevaarlijke of onbekende situaties.
Onze gebouwen groener en gezonder maken leidt tot minder zieke werknemers, meer productiviteit en meer onderling menselijk contact. Dus heren en dames uit de boardrooms, de echte bedrijfswinst ligt voor het oprapen!
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op bouwkennisblog.nl