De duurzame en ecologische restauratie van een rijksmonument

De Sint Augustinusstichting nam het landgoed Beukenrode over in de jaren tachtig en wil het monument graag herstellen en behouden voor toekomstige generaties. In de loop der jaren is er regelmatig getimmerd aan het gebouw maar er was nooit echt een groot budget voor. Gelukkig, want zo is er weinig ‘verpest’ van het oorspronkelijk gebouw door rigoreuze ingrepen.

Orga Architect Restauratie Jachthuis Beukenrode 005

Tijdens het vernieuwende restauratieproject werden het interieur en het exterieur van het historische gebouw volledig in ere hersteld en een klap een stuk energiezuiniger gemaakt. Op veel plekken maakten eenvoudige low tech oplossingen al een groot verschil, bijv. op het gebied van tochtdichting of door het structureel gebruiken van de gerestaureerde binnenluiken op kozijnen. Bij het restauratie werk werden voornamelijk natuurlijke materialen gebruikt en ook de teruggebouwde serre bestaat volledig uit hout.

Orga Architect Restauratie Jachthuis Beukenrode 008

Uit onze ervaringen in de praktijk blijkt telkens weer dat restaureren nergens hoeft te botsen met ecologische of duurzame uitgangspunten. Met een zorgvuldige aanpak kan een grote sprong worden gemaakt in zowel de energiezuinigheid als de aanwezigheid van gezonde materialen zonder de cultuurhistorische waarde en identiteit van het monument aan te tasten. In de bestaansgeschiedenis van een gebouw van meer dan 100 jaar oud sneuvelt er natuurlijk wel eens wat. Niet alleen door verval of gebeurtenissen, maar ook door regelgeving, veranderend gebruik of  gerommel. Niet zozeer opzettelijk gerommel, maar eerder onder invloed van de tijdsgeest. Restaureren moet echter niet ’terug-restaureren’ zijn, je restaureert om het gebouw weer te kunnen gebruiken in de komende decennia. Dat is de kern: een gebouw is voor nu en voor de toekomst, niet voor vroeger.

Orga Architect Restauratie Jachthuis Beukenrode 002

Door de vernieuwende duurzame manier van restaureren kreeg het Beukenrode project over de jaren enorm veel aandacht, en niet alleen van binnen de monumentenwereld. Velen zien het als een voorbeeldproject van de manier waarop we in de toekomst met het cultureel erfgoed in Nederland zouden moeten omgaan. Daar zijn we best trots op en onze dank gaat dan ook uit naar de opdrachtgever en de andere betrokken partijen die het project mogelijk maakten.

  • Opdrachtgever: Sint Augustinusstichting
  • Projectarchitecten: Daan Bruggink en Guus Degen
  • Financiers: Triodos Bank – Erfgoedparels Provincie Utrecht – Nationaal Restauratiefonds
  • Aannemer: Heiligers
  • Landschapsarchitect: Copijn

Lees meer:

Trouw – Hier komt geen airco

Herenhuis – De ecologische waarde prevaleert

Raam en Deur – Ecologisch restaureren met lowtech van toen

ORGA blog – Ecologische restauratie onder de loep